İSVİÇRE-Güneş enerjisinin ray altyapısına entegre edildiği ilk uygulama bu değil. Almanya, İtalya, Fransa ve Japonya’daki projeler raylar arasına güneş panelleri yerleştirilmiş uygulamalarla dolu. Ancak, İsviçreli girişim, trafiğe açık demir yolu hatlarına yerleştirilebilen çıkarılabilir bir sistem tasarlayan ilk şirket oldu. Sun-Ways, demir yolları boyunca uzanan geniş kullanılmayan yüzeyleri kullanarak “fotovoltaik enerji üretimini devrim niteliğinde değiştirmeyi” başladı. Güneş panelleri, İsviçreli ray bakım şirketi Scheuchzer tarafından çalıştırılan bir makine tarafından manuel olarak veya mekanik olarak monte ediliyor. Makine, sadece birkaç saat içinde yaklaşık 1.000 metrekare güneş panelini yerleştirebiliyor. Paneller trenler çalışırken, yerinde kalacak şekilde tasarlanmış olsa da, raylarda bakım veya değiştirme çalışmalarına olanak sağlamak için fotovoltaik hücrelerin kolayca çıkarılabilmesi düşünülerek döşeniyor. Panelleri temiz tutmak için trenlerin ucuna silindirik fırça yerleştirilip, kolayca temizliği bile yapılıyor. Sun-Ways, tünellerdeki veya az güneş ışığı alan bölümler hariç olmak üzere İsviçre demir yolu ağının yaklaşık 5.320 kilometresinin yılda bir milyar kWh güneş enerjisi üretebileceğini söylüyor. Bu, 300.000 hanenin tüketimine veya İsviçre’de kullanılan elektriğin %2’sine denk geliyor.
Diğer birçok ülke gibi İsviçre de sıfır emisyonlu bir topluma ulaşmak için güneş ve diğer yenilenebilir enerji kaynaklarına güveniyor. İsviçre’nin 2035 yılına kadar enerji hedefini karşılayabilmesi için şu anda ürettiğinden yedi kat daha fazla güneş enerjisi üretmesi gerekecek. Federal Ulaştırma Ofisi (FOT) sözcüsü Florence Pictet, “Demiryolu ve toplu taşıma şirketlerinin yenilenebilir enerji üretimi de dahil olmak üzere yenilik yapması her açıdan çok iyi bir şey” diyor. FOT’a göre, toplu taşıma şirketleri kendi binalarını ve tesislerini kullanarak elektrik ihtiyaçlarının %20-30’unu üretebilir.
Ancak, ulaştırma denetim otoritesi, raylar arasında güneş panellerinin kullanımı konusunda daha temkinli davranıyor. Denemeyi onaylasa da trenlerin oldukça yavaş gitmesini test aşamasında güvenli bulduğunu da belirtiyor. Test aşamasının Sun-Ways’in başlangıçta planladığı gibi 6 ay değil en az 3 yıl sürmesini şart koşuyor.
İklim değişikliğiyle mücadele etmeye kendini adamış bir şirketler ağı Greentech Alliance’ın kurucu ortağı Lubomila Jordanova, Sun-Ways’in “temiz enerji üretmek için son derece ölçeklenebilir, verimli ve çevre dostu bir yol” yarattığını söylüyor. Avrupa’nın en büyük güneş enerjisi araştırma enstitüsü olan Fraunhofer Güneş Enerjisi Sistemleri Enstitü araştırmacı Martin Heinrich, swissinfo.ch’ye gönderdiği e-postada, demir yolu raylarını güneş enerjisi üretmek için kullanmanın doğru olduğu görüşünde. Doğada büyük diziler inşa etmek yerine, panellerin yerleşik alanlara yerleştirilmesini desteklediğini söylüyor. Heinrich, “Kolay kurulum konsepti, prensipte dünya çapındaki uygulamalar için oldukça uygun. Ancak, güneş panellerinin “çıkarılabilirliğinin” mutlaka bir satış noktası olmadığına inanıyor. Heinrich, PV modüllerinin bir kez kurulup, sonraki 20-30 yıl dokunulmamalı diyor. Her çıkarıldıklarında, maliyetler artıyor ve ekipmana zarar verme olasılığı da artıyor, diye açıklıyor. Sun-Ways, güneş panellerinin dünyadaki demir yolu hatlarının yarısına kurulabileceğine inanıyor. Girişim, Güney Kore, İspanya ve Romanya’da benzer projeler üzerinde iş birliği yapıyor. Çin ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki potansiyel ortaklarla görüşmeler yapıyor.