İsveçli kamyon üreticisi Scania, otonom araçlar geliştiren tek tır üreticisi değil, ancak Avrupa’da ticari mallar teslim ederken, otonom TIR araçları kullanan ilk şirket oldu…
İSVEÇ-Scania otonom çözümler başkanı Peter Hafmar; “Malları A noktasından alıp B noktasına tamamen otonom bir şekilde götürüyormeye başladık” dedi. Pilot projede sürücüsüz kamyon, İsveç’in güneyindeki Sodertalje ve Jonkoping arasında yaklaşık 300 km’lik alanda fast-food ürünleri teslim ederek, Avrupa’da otonom tır ile ticari mal taşıyan ilk firma oldu. Dışarıdan bakınca, araç neredeyse normal bir tır gibi görünüyor. Ancak üst tarafında kameralarla dolu bir ray ve yanlarda böcek antenlerini andıran iki sensör bulunuyor. Kabinin içinde, direksiyon ve koltuklar her zamanki yerlerinde. Ancak, ön panelde ek olarak bazı cihazlar ve ekranlar bulunuyor. Yolcu koltuğunun arkasındaki bilgisayara da bir dizi kablo uzanıyor. Tırın nasıl çalıştığını gösteren mühendis Goran Fjallid, yolcu koltuğunda oturuyor, kamyonun kame ralarından gelen videoyu ve aracın ne gördüğüne dair bilgi içeren verileri dizüstü bilgisayarında inceliyor.
İkinci bir ekranda, yoldaki kam yonun ve yakındaki tüm araçların 3 boyutlu görselleri görülebiliyor. TIR, çeşitli sensörlerden gelen tüm girdileri bir GPS sistemiyle birleştirebiliyor ve bu şekilde güvenli bir biçimde yoluna devam ediyor. Fjallid, “Yol işaretleri bir süreliğine kaybolursa, GPS’i kullanır ve şeridinde mükemmel şekilde kalarak yol almaya devam eder” diye açıklıyor ve iddia ediyor: “Manuel sürüşe kıyasla çok daha iyi sürüyor…” Firma tırlarını bu noktaya getirmek için çok fazla deneme yanılma ve çok fazla sayıda test gerçekleştirdi.
Tırın otoyola girerken nasıl davrandığı ve önüne başka bir araba geçtiğinde ne yapılacağı gibi şeyler üzerinde çok defa iyileştirmeler yapıldı. Araçların sensörleri de yola çıkmadan önce günlük olarak kalibre ediliyor. Hafmar, sürücüsüz kamyonların (güvenlik sürücüleri olmadan) hem teknoloji hem de mevzuat açısından yollarda yaygın bir manzara haline gelmesinden önce hala aşılması gereken bazı engeller olduğuna dikkati çekiyor. Kısaca tırlar kendilerini sürebilseler de daha uzun bir süre boyunca ‘güvenlik sürücüsü’ olarak bir kişi tırda bulunmaya devam edecek ve her an TIR’ın kontrolünü almaya hazır olacak. Hafmar, bu sistemin 2020’lerin sonunda veya 2030’ların başında tam anlamıyla hazır olmasını beklediklerini söylüyor. Kendi kendine yol alan kamyonlar, dünyanın en yaygın mesleklerinden biri olan kamyon ve tır şoförlerinin işleri için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Ancak, Hafmar, küresel düzeyde sürücü eksikliği olduğunu ve bunu gidermek için otonom araçlara ihtiyaç duyulduğu konusunda ısrar ediyor.
Yapay zekanın lojistiğin tüm yönlerini ele almasının çok uzun zaman alacağını belirten Hafmar, geçiş sürecinin son derece hazmedilebilir ve yeterli olacağını da ileri sürüyor. Hafmar, başlangıçta sürücüsüz tırların muhtemelen sadece uzun mesafeli yolculuklar için kullanılacağını, ancak mağazalara ve müşterilere son km dağıtımlarının yine “insan sürücülerle yapılacağını” ekliyor. Bir dizi başka şirket de sürücüsüz kamyonları piyasaya sürmek için yarışıyor. Start-up’lar Aurora, Waymo, Embark, Kodiak ve Torc Amerika Birleşik Devletleri’nde testler yaparken, Çinli Baidu da sürücüsüz bir kamyonu önümüzdeki yıl piyasaya süreceklerini duyurdu. Bu alanda en iddialı olan şirketlerin başında ise Tesla geliyor. Avrupa’da da IVECO, Amazon tarafından desteklenen Kaliforniyalı Start-up Plus ile çalışıyor ve kısa bir süre önce testlerin ilk aşamasının başarıyla sona erdiğini duyurdu. Yakında yol testlerine de başlanacak. İsveçli Einride şirketi de yakında Almanya’da yol testleri başlatmayı planlıyor