Otomotiv sektörü 2024 yılı ilk çeyrekte üretim ihracat payı gerilerken, iç pazar ithalat payı artıyor…
Türk otomotiv sanayinde 2024 yılı mart ayıyla birlikte her alanda kan kaybı hızlandı. Üretimde ihracatın payı, iç pazarda ise yerlilik payı tarihi gerilemeyi yaşadı. Öte yandan, Türkiye AB’de lider olduğu alanların da kaybedilmesi başladı. 20 yıldan beri sektör yeni yatırım çekemezken, umutların bağlandığı Çinli otomotiv üreticileri de Türkiye’yi listeden çıkarıyor. OSD Başkanı Eroldu, sektörün rekabet gücünü geri kazanmasının tek yolunu, ÖTV sisteminin kademeli olarak azaltılmasında görüyor. Otomotiv sektöründe geçen hafta düzenlenen basın toplantıları ve yapılan yazılı açıklamalar, sektörün geleceğine yönelik önemli sinyaller verdi. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, cuma günü Türk otomotiv sanayiinin ilk çeyrek verilerini açıkladı. OSD’nin verilerine göre, bu yılın ilk çeyreğinde toplam araç satışları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24 artarken, artışın büyük bölümü ithalattan kaynaklandı.
İlk üç ayda ithal otomobil satışlarındaki yüzde 41’lik artışa karşın, yerli otomobil satışlarındaki artış yüzde 19’da kaldı. Yakın tarihe kadar Türkiye’nin Avrupa liderliğini elinde bulundurduğu hafif ticari araç satışlarını da ithalat sırtladı. İthal hafif ticari araçlarda yüzde 48 artış yaşanırken, yerli araç satışları yüzde 36 daraldı. Böylece iç pazarda ithal araçların payı uzun yılların ardından yeniden yüzde 70’e ulaştı. OSD Başkanı Cengiz Eroldu, pazarda yerli payının azalmaya devam ettiğine dikkat çekerek, “Geçen yılın ilk 6 ayında ÖTV’de farklı baremler vardı ve bu yerli üreticilerin lehine bir ortam yaratıyordu. Tüm araçların yüzde 80 ÖTV baremine girmiş olması, geçen yılın ikinci yarısından itibaren yerli payında da bir düşüşe sebep oldu. Geçen sene yüzde 41 olan iç pazardaki yerli payımız, bu sene yüzde 33 seviyelerinde ki, biz Türkiye’de en yüksek 48’lik pazar payının olduğu ayları da gördük” dedi. Çinli markalardan BYD’nin Macaristan’ı seçmesinin ardından, Great Wall Türkiye’deki yatırım kararını askıya almış ve son olarak da geçtiğimiz günlerde Chery de yatırımda Türkiye’yi pas geçerek İspanya’da üretim yapacağını duyurmuştu.
Ağır Ticari Araç Sektörü (TAİD) Başkanı Burak Hoşgören, yönetim kurulu ve üyeleriyle düzenlediği basın toplantısında TAİD’in yeni logosu lanse edilirken, sektörün 2024 ilk çeyrek performansı da değerlendirildi. TAİD Başkanı Burak Hoşgören, deprem ve kentsel dönüşüm projeleri nedeniyle inşaat kamyonu satışlarının hareketli olduğunu, bu hareketlenmelerin yanında yük taşımaya yönelik araç satışların hız kestiğini hatırlatarak uyarı mahiyetli değerlendirmesinde varılan noktanın ancak sektörün mayıs sonrası önünü daha net biçimde görebileceğini sözlerine ekleyerek gelişmelere dikkat çektiği görüldü.
Otomotiv satış sonrası pazarında 2024’ün ilk çeyreği ivme kaybı başladı. Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği’nin (OSS) 2024 Yılı İlk Çeyrek Sektörel Değerlendirme Anketi’ne göre; 2024’ün ilk çeyreğinde, 2023’ün aynı dönemine göre yurt içi satışlarda dolar bazında ortalama yüzde 1,27’lik sınırlı artış yaşandı. Üretici üyelerin yüzde 73,3’ü önümüzdeki üç ayda yatırım planlamazken, 2024’ün ilk çeyreğinde gözlemlenen problemlerin başında “maliyetlerdeki aşırı artış” geldi.
OSS Derneği Başkanı Ali Özçete, yaptığı dikkat çekici açıklamasında nakde ulaşım zorluğuna dikkat çekerek “Sektör, artan işletme giderleri ve nakde ulaşım zorluğu neticesinde yatırım yapmaktan uzaklaşıyor. Bu durum stok seviyelerinde bozulmayla birlikte önümüzdeki aylarda son tüketicinin ürüne ulaşımında zorluklar yaşamasına ve güvenlik zafiyetlerine sebebiyet verebilir. Bu bağlamda sektör paydaşlarının en büyük beklentisi nakde ulaşım maliyetlerinde sektörel istisnalar tanınması veya vergisel avantajlar yapılması” dedi.